Wścieklizna jest jedną z najpopularniejszych i najlepiej rozpoznawalnych chorób zwierzęcych przez człowieka niebędącego weterynarzem. O wściekliźnie dużo się mówi, powszechnie znane są jej przyczyny i objawy. Niestety, ta wiedza nie Chroni człowieka przez zakażeniem i skutkami choroby. Jak szacuje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) co roku na wściekliznę umiera około 60 tysięcy ludzi na całym świecie. To nie jest wielka liczba, jednak odnotowywana, zatem problem istnieje.
Wścieklizna jest chorobą, którą człowiek może się zarazić od zwierzęcia. Jej nazwa pochodzi od jednej z najlepiej dostrzegalnych efektów choroby, czyli agresji i podniecenia, wściekania się. Inną popularną nazwą jest wodowstręt, także pochodzący od jednego z objawów choroby. Obecnie istnieją państwa, na terenie których choroba ta praktycznie nie występuje, to m.in. Australia, Belgia, Grecja, Irlandia, Islandia, Japonia, Nowa Zelandia, Malezja, Szwajcaria, Panama. Na terenie polski niestety odnotowywane są nowe przypadki zachorować. Najczęściej nosicielami są dzikie zwierzęta – listy, bezdomne psy i koty, nietoperze. Największy problem mają Indie, gdzie średnio co 30 minut jedna osoba umiera z powodu zakażenia wścieklizną. Niestety, 15 % ofiar choroby nie ukończyło 15 roku życia.
Wirus nie lubi wysokich temperatur oraz promieni słońca, za to doskonale radzi sobie w niskiej temperaturze oraz nie przeszkadzają mu procesy gnilne, co sprawia, że może długo przetrwać w padlinie. Najczęściej do przeniesienia choroby dochodzi poprzez zjedzenie zakażonego mięsa, krwi lub ukąszenie. Zwłaszcza to ostatnie jest niebezpieczne dla człowieka. Człowiek może się także zarazić poprzez kontakt z zakażoną śliną lub mózgiem uszkodzonej skóry ludzkiej. Występują także przypadki, choć są one bardzo rzadkie, zakażenia poprzez drogę kropelkową – wdychanie aerozolu z odchodów zakażonych zwierząt (nietoperzy w jaskiniach). Zdarzają się także zakażenia laboratoryjne – poprzez spojówkę czy śluzówkę. Okres utajenia choroby jest dość długi i może trwać od 1 do 3 miesięcy, a w skrajnych przypadkach nawet do pół roku.
Wścieklizna atakuje komórki układu nerwowego, stąd drżenia ciała, skurcze mięśni. Przebieg choroby u zwierząt i człowieka jest podobny. Występują dwie postacie wścieklizny – gwałtowna i cicha (porażenna). W przypadku ludzi okres inkubacji wynosi około 2 miesiące od zakażenia. Choroba na początku daje o sobie znać w postaci mrowienia w miejscu ukąszenia, gorączką, bólem potylicy, zmęczeniem, a także mogą wystąpić halucynacje i torsje. Zwierzęta zmieniają swój tryb życia – z nocnego na dzienny i odwrotnie, przestają reagować na bodźce bólowe, są odważniejsze. Następnie występuje pobudzenie lub porażenie. Śmierć następuje po około tygodniu od pojawienia się objawów. Niestety, nie jest jeszcze znany lek na wściekliznę, dlatego niezwykle ważna jest profilaktyka. Psy muszą być szczepione przeciw tej chorobie. Także dzikie zwierzęta dostają szczepionki, które rozsypywane są w lasach i łąkach.